Muhasebe Nedir Ve Özellikleri Nelerdir ?
Muhasebeyi ve muhasebe terimlerinin ne anlama geldiğini kavramak için, öncelikle muhasebenin tanımını kısaca anlamamız gerekir. Muhasebe nedir denildiği zaman; aklımıza kısa, öz bir tanım gelmelidir. Böylece tanımı ezberlemek yerine, muhasebenin ne anlama geldiğini anlayabiliriz. Muhasebenin tanımından yola çıkarak, muhasebe ile ilgili kavramlara, muhasebe terimlerine ve muhasebenin fonksiyonlarına hakim olabiliriz.
İşletmelerin çeşitli mali işlemlerini kaydeden, sınıflandıran, özetleyen ve de raporlayan bilime; muhasebe denir. Tanımda geçen kelimelerin de, ne anlamlar ihtiva ettiklerini bilmek ve anlamak gereklidir. Bu tanımdaki anahtar kelimelerin ne anlama geldiklerini bilmek, muhasebeye çok daha iyi hakim olmamızı sağlayacaktır.
Muhasebenin Temel Fonksiyonları
Muhasebenin işlevini yerine getirebilmesi için belli başlı görevleri bulunmaktadır. Bu görevlere ise, muhasebenin fonksiyonları adı verilir.
Muhasebenin fonksiyonlarını;
– Kaydetme,
– Sınıflandırma,
– Özetleme ve
– Raporlama olmak üzere; dört ana grupta toplayabiliriz.
Muhasebe; ekonomik faaliyetlerde bulunan kuruluşların mali nitelikli işlemlerini ve olaylarını, para ile ifade ederek kaydeder. Gerekli verileri özelliklerine göre, sınıflandırır ve özetler. Ardından, verileri rapor eder ve de sonuçlarını yorumlayarak analiz eder. Yani muhasebe, aynı zamanda; analiz yapan ve teknik işlemlerin olduğu bir bilim dalıdır.
Muhasebenin ne anlama geldiğini, ne olduğunu ve ne yapması gerektiğini tanımdan çıkarabiliriz. Muhasebeyi özümseyebilmek içinse, tanımını anlamanın yanında; tanımındaki her terimin de, ne anlamlara geldiğini bilmek önemlidir.
Muhasebenin İşlevsel Önemi
Muhasebe; işletmelerin varlık ve kaynaklarının oluşumunu, bunların kullanılma biçimini açıklar. İşletmelerin yaptığı işlemler sonucunda; bu varlıklar ile kaynaklardaki değişimleri, işletmelerin mali durumlarını açıklayacak bilgileri sağlar. Edinilen bilgileri, ilgili kişi ve kurumlara düzenli olarak ileten bir bilgi sisteminin varlığı söz konusudur.
Muhasebe kavramı, sadece kâr amacı ile kurulmuş işletmelerle ilgili bir kavram değildir. Kâr amacı gütmeyen, topluma fayda için hizmet veren kuruluşlar için de geçerlidir. Bu yüzden de, işletmeler denilirken; tüm kuruluşlar kapsanır. Fakat genellikle, düzenli bir muhasebe sisteminin; kâr amacı güden işletmelerde, daha önemli olduğundan söz edilebilir.
Aynı nitelikteki işlemlerin artış ve azalışlarının izlenebildiği çizelgelere hesap denir. Ticari Mallar Hesabı vb. gibi isimler, örnek verilebilir. İşletmede yapılan faaliyetler sonucunda; varlık, borç, gelir, gider tutarlarında sürekli değişiklikler meydana gelmektedir.