İşçi Hangi Koşullarda İhbar Tazminatı Alamaz?
(No Ratings Yet)
Loading...İçindekiler
Bir işçi çalıştığı iş yerinden istifa ediyorsa veya işveren geçerli bir sebepten ötürü iş sözleşmesini fesih ediyorsa bunu kanuni süreler çerçevesinde karşı tarafa bildirmek zorundadır. Bu süreler İş kanunu tarafından taraflara yüklenmiş birer yükümlülüktür. Eğer iş kanunu tarafından belirlenmiş sürelere uyulmaz ise kanunda yazan ücretleri karşı tarafa ödemek zorundadır. Ödenen bu rakamın adı da İhbar tazminatı olarak geçmektedir.
İşçiye her işten çıkarışında işveren illaki önceden bildirmek zorunda değildir. İş kanunu bazı durumlarda işverene işçiye önceden bildirim yapmadan sözleşmeyi sona erdirme hakkı tanımaktadır. Bu durumlar işçi açısından da işveren açısından da açıkçası hep bir soru işareti olmuştur. Bugünkü yazımda sizlere bu tür durumları açıklayacağım.
Deneme Süresinde İşten Çıkış Verilmesi
İşçi ve işveren iş kanunun ön gördüğü üzere 2 aylık bir deneme süresi belirleyebilirler. Bu süre tabi toplu sözleşmelerde 4 aydır. Bu süreler içinde işveren işçini ücret hakkı saklı kalmak kaydıyla ihbar süresini dikkate almadan sözleşmeye son verebilir. Doğal olarak ihbar süresinin dikkate alınmadığı bu durumda ihbar tazminatından da söz edilemez.
Evlilik Durumunda İşten Çıkış Olması
İş hayatında sıkça karşılaşılan durumlardan bir tanesi de kadın çalışanların evlilik nedeniyle iş sözleşmesine son vermeleridir. Bu durumda 1457 sayılı eski iş kanunu hükümlerince kıdem tazminatı hak eder fakat ihbar bildirim süreleri dikkate alınmaz. Dolayısıyla ihbar süreleri dikkate alınmadığından ihbar tazminatından da söz edilemez.
Askerlik Nedeniyle işten Çıkış
Askerlik yapma şartı gelen personelin işten çıkışında eğer ki kıdem ile ilgili yıl şartını sağlıyorsa kıdem tazminatını alabilir. Fakat bu durumdan kaynaklanan fesih de de ihbar süreleri dikkate alınmaz. Bundan dolayı da ihbar tazminatı hakkı doğmamaktadır.
Emeklilik Durumunda İşten Çıkış
Yaşlılık aylığı yani emeklilik durumunu sağlayan personel ilgili kurumdan aldığı belgeye dayanarak iş sözleşmesini bildirim süresi şartı olmadan fesih edebilir. Bildirim süresi şartı olmadığından ötürü ihbar tazminatı da olmayacaktır.
Haklı Nedenle Derhal Fesihlerde İhbar Tazminatı
Haklı nedenle derhal fesih, 4857 sayılı İş kanunu madde 24 ve 25’de düzenlenen sebeplere dayanmalıdır. Bu sebeplere dayanılarak işçi ve işverenin artık birlikte çalışmaya devam etmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle yapılan fesihler kanunda geçen ifadeyle “derhal” yapıldığı için bildirim süresi dikkate alınmaz. Bildirim süresi dikkate alınmadığından işçi ya da işverene ihbar tazminatı doğmayacaktır.
Haklı Nedenle derhal fesih yaparken kanundaki şartlara uygunluğuna iyi bakmak ve ona göre uygulamak gerekir. Olayın olduğunun öğrenildiği 6 iş günü sonrasında yapılan iş sözleşmesinin feshi haklı neden ortadan kalmış olarak sayılacağından geçersiz sayılacaktır. Geçersiz sayılmasından ötürü ihbar tazminatını da kıdem tazminatını da alma hakkı doğacaktır.
Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Feshinde İhbar Tazminatı
Belirli süreli iş sözleşmeleri özelliği itibariyle fesih tarihi önceden belirlenmiş sözleşmelerdir. Bu durumdan ötürü belirli süreli iş sözleşmesinin feshinde ihbar süreleri ve tazminatı dikkate alınmaz.
Belirli süreli iş sözleşmesi süresinden önce fesih edilmiş bile olsa ihbar tazminatı hakkı doğmaz. Örneğin 1 yıllığına imzalanan sözleşmeyi işçi ya da işveren 7. Ayında fesih ederse ihbar tazminatı hakkı doğmaz.
Belirli süreli iş sözleşmesi imzalarken işçinin ve işverenin dikkat etmesi gereken en önemli şey açıkçası işin niteliği itibariyle sürekli bir iş olup olmadığıdır. Eğer iş niteliği itibariyle sürekli sayılan bir iş ise ve işçi ve işveren arasında belirli süreli iş sözleşmesi imzalandıysa o sözleşme kanun karşısında belirsiz süreli olarak nitelendirilecektir. Konuyla ilgili iskanunu.com’ da 2 yazı mevcut aşağıda linklerini koydum lütfen incelerseniz sevinirim.
- Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Süresinden Önce Feshi
- Belirli Süreli İş Sözleşmeleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler
İstifa Durumunda İhbar Tazminatı
İstifa ederek işten ayrılan bir personel normal şartlar altında ihbar süresini kullanarak işten ayrılmak zorundadır. Pratiğe bakacak olursak bu durumu hiçbir işçi ve işveren dikkate almıyor. İş kanuna göre iş sözleşmesini fesheden tarafın ihbar süresi sorumluluğu olduğu için bu sürede çalışmak istemeyen işçinin ihbar süresinin ücretini işverene ödemekle yükümlüdür. İşçi bu tazminatı eğer ki işverene ödemez ise işveren bu parayı işçinin ücretinden maalesef ki kesemez. Ancak dava açarak bu tazminatı alabilir.
